Косаку Ямада |

Косаку Ямада

Оҳангсоз, дирижёр ва омӯзгори мусиқии Ҷопон. Асосгузори мактаби композиторони Ҷопон. Роли бастакор, дирижёр, ходими чамъиятй Ямада дар инкишофи маданияти мусикии Япония калон ва гуногун аст. Вале, шояд, хизмати асосии у дар таърихи мамлакат барпо намудани аввалин оркестри симфонии профессионалй бошад. Ин вокеа соли 1914, баъд аз он ки навозандаи чавон таълими касбии худро тамом кард, руй дод.

Ямада дар Токио таваллуд ва ба воя расидааст ва дар он ҷо соли 1908 Академияи мусиқиро хатм кардааст ва сипас дар назди Макс Бруч дар Берлин такмил ёфтааст. Ба Ватан баргашта, фахмид, ки бе ташкили оркестри мукаммал на пахн шудани маданияти мусикй, на инкишофи санъати дирижёрй ва нихоят ба вучуд омадани мактаби миллии эчодй имконнопазир аст. Он вақт Ямада дастаи худ - оркестри филармонияи Токиоро таъсис дод.

Ямада ба оркестр рохбарй карда, кори зиёди тарбиявй ба чо овард. Вай хар сол даххо концерт дод, ки дар онхо на танхо мусикии классикй, балки тамоми асархои нави хамватанонашро низ ичро мекард. Вай дар сафархои хоричй, ки дар давоми чандин дахсолахо хеле пуршиддат буд, худро хамчун пропагандисти оташини мусикии чавони японй нишон дод. Хануз соли 1918 Ямада бори аввал ба Штатхои Муттахида гастроль кард ва дар солхои сиюм шухрати байналхалкй пайдо карда, дар бисьёр мамлакатхо, аз чумла ду маротиба — дар солхои 1930 ва 1933 — дар СССР баромад кард.

Дар услуби дирижёрӣ Ямада ба мактаби классикии аврупоӣ тааллуқ дошт. Дирижёр бо дакикати кор бо оркестр, диккат додан ба чузъй, техникаи равшану сарфакорона фарк мекард. Ямада шумораи зиёди композитсияҳо дорад: операҳо, кантатаҳо, симфонияҳо, пьесаҳои оркестрӣ ва камеравӣ, хорҳо ва сурудҳо. Онҳо асосан бо услуби анъанавии аврупоӣ тарҳрезӣ шудаанд, аммо унсурҳои оҳанг ва сохтори мусиқии Ҷопонро дар бар мегиранд. Ямада ба кори педагогй кувваи зиёде бахшид — аксарияти бастакорон ва дирижёрони имрузаи Япония ба ин ё он дарача шогирдони у мебошанд.

Л.Григорьев, Й.Платек, 1969